Αυτές τις μέρες όλο το πολιτικό προσωπικό έχει μέλημα την προσωπική επανεκλογή. (Ο σταυρός)

Ο σταυρός είναι η ρίζα της φαυλοκρατίας

Του Θεοδωρου Παγκαλου

Το κίνητρο για τις σκέψεις που θα ακολουθήσουν είναι η αποστροφή του υπογράφοντος προς τον σταυρό προτίμησης. Αυτές τις μέρες όλο το πολιτικό προσωπικό έχει μέλημα την προσωπική επανεκλογή, η Βουλή και τα yπουργεία βαθμιαία εγκαταλείπονται και τα καφενεία γεμίζουν. Είναι ίσως ευκαιρία να προβληματιστούμε για τις συνέπειες του συστήματος.

Ο σταυρός προτίμησης είναι το θεμέλιο του πελατειακού κράτους, η ρίζα της φαυλοκρατίας. Οσο υπάρχει το σύστημα αυτό ούτε διοίκηση θα αποκτήσουμε ούτε κόμματα ιδεών. Οι αυταπάτες πολλών από εμάς που θεώρησαν ότι με τον νόμο Πεπονή θα καταργηθεί το ρουσφέτι έχουν διαψευστεί. Οι πιέσεις μεταφέρθηκαν στον δημόσιο τομέα γενικότερα και όταν και εκεί υπήρξαν περιορισμοί, άρχισαν οι πιέσεις για διορισμούς σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, εξαναγκάζοντας τους πολιτευομένους να προσφύγουν σε σχέσεις εξάρτησης με επιχειρηματίες, προφανώς εξαργυρώσιμες στο μέλλον.

Τον διορισμό αντικατέστησαν με την ίδια εκβιαστική ικανότητα δευτερογενή ρουσφέτια: μεταθέσεις και προαγωγές και κυρίως η μετάθεση στρατευσίμων σε θέσεις λούφας κοντά στον τόπο καταγωγής. Συνεχίστηκαν και εντάθηκαν οι πιέσεις για ρυθμίσεις παράνομες ιδιαίτερα στους τομείς που νοσούν όπως η πολεοδομία, ενώ ακόμα και οι ανθρώπινες στιγμές όπως μια ασθένεια γίνονται αφορμή πιέσεων για να εξασφαλιστεί ευνοϊκή μεταχείριση στο νοσοκομείο.

Είχε βεβαίως γίνει η απόπειρα κατάργησης του σταυρού προτίμησης το 1985 από το ΠΑΣΟΚ. Το αποτέλεσμα ήταν όμως ότι με σπάνιες εξαιρέσεις επανεξελέγη η Βουλή του 1981. Με το σύνθημα της «ανανέωσης» παλαιοί και δοκιμασμένοι φαυλοκράτες κεντρώας προέλευσης και αναρριχώμενοι επαναστάτες της γενιάς του Πολυτεχνείου έπεισαν τον Ανδρέα Παπανδρέου να επαναφέρει τον σταυρό.

Ετσι, ο σταυρός προτίμησης επανήλθε. Η παρέμβαση Μητσοτάκη με την πολυσταυρία ενίσχυσε τον φαυλοκρατικό χαρακτήρα του συστήματος. Οι κατεστημένοι «βαρώνοι» εισήγαγαν νέους ελεγχόμενους υποψηφίους και συμμάχους για την παγίωση της κατάστασης.

Σήμερα χρειαζόμαστε ένα νέο εκλογικό σύστημα που θα εξασφαλίζει:

- Την κατάργηση του σταυρού προτίμησης.

- Την καθοριστική συμμετοχή του πολίτη.

- Τη μεγαλύτερη δυνατή ισότητα ανάμεσα στους ψηφοφόρους.

- Τη δυνατότητα σχηματισμού σταθερής κυβερνητικής πλειοψηφίας.

- Την αυτονομία του πολιτικού προσωπικού από τους χρηματοδότες.

- Τη συνέχεια και αξιοποίηση της πείρας.

- Την ανανέωση και το άνοιγμα στην κοινωνία.

- Την αίσθηση της ανακλητότητας.

- Την προσωπική σχέση του βουλευτή με το εκλογικό σώμα.

- Την αποδέσμευση των υπουργών από τη μικροκομματική εξάρτηση.

Προτείνουμε την εκλογή εκατό βουλευτών από ένα κομματικό κατάλογο υποψηφίων, με απόλυτα απλή αναλογική. Για τις εναπομένουσες διακόσιες έδρες, μονοεδρικές περιφέρειες, με δύο γύρους. Στον πρώτο γύρο θα απαιτείτ,αι απόλυτη πλειοψηφία των ψηφισάντων ενώ στον δεύτερο γύρο η ψηφοφορία θα είναι μεταξύ των δύο πρώτων. Το σύστημα υπάρχει και εφαρμόζεται με αρκετή επιτυχία στην Γαλλία.

Οι υποψήφιοι θα αναδεικνύονται από εσωκομματικές διαδικασίες που ελεύθερα θα υιοθετεί το κάθε κόμμα. Πρέπει να πάψει η κηδεμονία του λαού, άμεσα ή έμμεσα. Να βγούμε από τη φάση του δημοκρατικού πατερναλισμού.

Στον πρώτο γύρο, σε ένα τέτοιο σύστημα εκφράζεται με ελευθερία η κάθε ιδιομορφία και ιδιαιτερότητα. Στον δεύτερο γύρο εξυπηρετείται η σκοπιμότητα δημιουργίας σταθερής κυβερνητικής πλειοψηφίας γύρω από προγράμματα και αρχές που θα οδηγούν ή σε πολυκομματικές κυβερνήσεις ή σε μονοκομματική κυβέρνηση με ευρύτερη στήριξη.

Η ισότητα όμως μεταξύ των πολιτών δεν ανατρέπεται κυρίως από το εκλογικό σύστημα, αντίθετα με όσα διατυμπανίζουν τα μικρά κόμματα. Η θεμελιώδης αυτή συνταγματική επιταγή υπονομεύεται από την αναντιστοιχία των εκλογικών περιφερειών με τον πραγματικό πληθυσμό. Η εμμονή στην παράδοση ότι κάθε νομός πρέπει να αντιστοιχεί σε μία εκλογική περιφέρεια οδηγεί στο αποτέλεσμα η ψήφος τριών πολιτών στην περιφέρεια Αττικής να αντιστοιχεί σε μία ψήφο στην Κεφαλληνία, στη Σάμο ή στην Ευρυτανία.

Οι νέες μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες που προτείναμε θα έχουν με ελάχιστες διαφορές τον ίδιο πληθυσμό.

Το πολιτικό μας σύστημα έχει περιέλθει σε βαθιά ανυποληψία. Βασικό στοιχείο του είναι βέβαια το εκλογικό σύστημα. Η έλλειψη εκτίμησης του πολίτη για τον βασικότερο θεσμό της δημοκρατίας που είναι το Κοινοβούλιο είναι ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλια της πολιτείας.

Αυτό είναι το άρθρο του Θ. Πάγκαλου, στην Καθημερινή, (στα πλαίσια του "διάλογου της «Κ» για τις πρωτοβουλίες εξυγίανσης της πολιτικής ζωής")

Το άρθρο "συνέπεσε" όμως με "κοντινές θέσεις" που διατύπωθηκαν στην ίδια εφημερίδα από την κυρία Ντόρα Μπακογιάννη. ("Βαθιά κρίση πολιτικής εκπροσώπησης",κλικ εδώ) Συσχετίστηκαν οι δυό τοποθετήσεις, με αποτέλεσμα αντί να διαβάζουμε τι είπε ο καθένας, να αναπαράγεται μαζί με εικόνες που παρουσιάζουν χειραψίες αγκαλίτσες και φιλάκια των δύο κορυφαίων προσώπων. Ένας ανυποψίαστος αναγνώστης, που διαβάζοντας επιφανειακά εδώ
θα υπέθετε περίπου ότι συνέφαγαν και έβγαλαν από κοινού μιά ανακοίνωση!
Ε δεν είναι μάλλον έτσι.

Αυτές όμως οι συζητήσεις, έχουν αξία όχι όταν αναπτύσσονται λίγους μήνες (πιθανόν εβδομάδες) πριν τις εκλογές.
Αυτά τα θέματα, πρέπει να συζητούνται σε παγωμένο χρόνο. Και οχι εν θερμώ.
Ας μην επεκταθούμε...
Αλλά ένα σχόλιο μόνο: Αυτή είναι δυστυχώς η κατάντια του πολιτικού διαλόγου στη χώρα μας. Είναι μια εκδοχή της χρεοκωπίας της πολιτικής. Ότι δηλαδή, πολιτικός διάλογος ποτέ δεν γίνεται την ώρα που πρέπει ή και αν γίνεται -από λίγους -δεν ακούγεται. Και όταν είναι η ώρα να εντυπωσιάσουμε ...τσούπ!
Στα εξώφυλλα και από κει στα παράθυρα για καβγαδάκι προεκλογικό.

Ε λοιπόν δεν θέλει ο τόπος μόνο αλλαγή εκλογικού νόμου.
"Αλλαγή φρουράς"* θέλει.